Đừng Tin Vào Tâm Trí Bạn

Ví dụ, nếu một đứa bé không cảm thấy nó có đủ tình yêu thương của cha mẹ, nó sẽ phát triển theo 2 hướng, một là phải làm gì đó để đổi lấy tình yêu, nhất là trong trường hợp cha mẹ yêu con CÓ ĐIỀU KIỆN, như là: con không ăn là mẹ không yêu, con học dốt thế con không yêu mẹ đúng không... Lớn lên nó cũng nghĩ mình cần phải làm gì đó cho người khác thì người ta mới yêu lại mình. 

 

Xu hướng khác là bất cần, khi đứa trẻ bị tổn thương hết lần này đến lần khác. Như là ngày nào cũng chờ mà bố không về, hay ngày nào cũng được đón muộn nhất lớp, mà sau đó bố mẹ không biết cách giải thích để nó có cảm giác mình bị bỏ rơi chẳng hạn, nó sẽ không trao tình cảm của mình nữa, đóng tim lại vì không muốn mình bị tổn thương. 

 

Đó là 2 cơ chế sinh tồn, nhằm tránh trải nghiệm đau thương của đứa trẻ. 

Ví dụ khác, khi đứa trẻ hồi bé liên tục được nghe những câu như: con nhà người ta thế này, con nhà mình thì thế kia... hoặc mày dốt thế này thì sau này... mày không làm được đâu... đứa bé sẽ tin rằng nó không làm được và trở nên kém tự tin, lúc nào cũng nhút nhát và thu mình. Biểu hiện cực đoan ngược lại là luôn muốn chứng tỏ mình, có thể bằng cách liên tục sỉ nhục, đánh giá thấp, bịa chuyện xấu về người khác chỉ để cảm thấy tự tin hơn. 

 

Chưa kể chuyện phân biệt nam-nữ. Khi bé gái thấy mình luôn bị kém ưu tiên hơn, và luôn được nghe những câu như con gái thì phải, làm đàn bà thì phải chịu đựng... Những câu nói đó sẽ đi vào tiềm thức. 

 

Chúng ta đều bị huấn luyện và thôi miên bằng ngôn từ từ khi rất nhỏ và hình thành nên tính cách của chúng ta. 

 

Tâm trí của chúng ta, vì muốn bảo vệ chúng ta khổ trải nghiệm đau khổ, sẽ hình thành cơ chế liên tục cảnh báo. Như là: người tốt như thế không dành cho mày đâu, mày không thể, không xứng đáng... đơn giản vì nó sợ bị tổn thương lần nữa. Nhưng thực sự việc nó làm lại mang lại hậu quả lớn hơn. 

 

Ví dụ: chúng ta đều muốn được yêu thương, nhưng tâm trí sẽ bảo: không, mày sẽ tổn thương đấy, mày phải làm nhiều hơn để thúc đẩy mối quan hệ, hoặc hãy nghi ngờ anh ta đi, sao người như thế có thể dành cho mày, rồi mày sẽ bị bỏ rơi, hoặc đừng yêu quá rồi sẽ đau khổ... và thế là chúng ta sẽ khép trái tim lại, mà đóng tim rồi thì không thể kết nối hay người khác có thể yêu thương chúng ta. Tức là vì sợ mà chúng ta không dám yêu như mong muốn sâu thẳm bên trong mình. 

 

Nhưng tâm trí cũng rất thông minh, nếu mình cãi lại nó, nó luôn có lý lẽ rất thuyết phục để cãi lại. Nó có một loạt bằng chứng, số liệu để bảo là đấy, thấy chưa, có sai đâu và chúng ta lại trao quyền chỉ huy cho tâm trí. 

Cách trong thiền hay trong sách của tác giả Rori, đó là nhận thức tiếng nói tâm trí đó là một phần tổn thương bên trong bạn, nó làm thế vì nó yêu bạn, vì nó không muốn bạn trải nghiệm lại sự đau đớn. Nhưng chúng ta đã lớn và là một người độc lập, chúng ta hoàn toàn có thể tự chủ tương lai cho mình. Vì vậy thay vì chối bỏ, quát tháo, cái lại tâm trí... hãy ôm ấp, vỗ về nó. Giống như đứa trẻ mong manh, vỗ về rồi nó sẽ nín khóc, và dần sẽ không còn bất an nữa. Còn nếu mình càng mắng nó, hay lờ nó đi thì nó chỉ càng khóc lớn hơn. 

 

Việc đưa mình vào trạng thái NHẬN THỨC về tiếng nói tâm trí nhưng KHÔNG TIN vào nó đưa bạn vào trạng thái "quan sát tách rời", gần giống "chánh niệm" trong thiền. Bạn không bị cuốn theo tiếng nói tâm trí mà tự chủ hơn. Khi bạn không để tâm trí điều khiển mình, nó trở thành công cụ, là đầy tớ chứ không phải là chủ của bạn. 

 

From Huong An - Thiền Đương Đại